การจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ (Government Procurement) เป็นเครื่องมือสำคัญประการหนึ่งที่หลายประเทศนำมาใช้เพื่อสนับสนุนการสร้างนวัตกรรมของประเทศ สำหรับประเทศไทยเริ่มมีนโยบายสนับสนุนการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐเพื่อส่งเสริมตลาดสินค้าและนวัตกรรมผ่านกลไกการจัดซื้อจัดจ้างสินค้าและบริการนวัตกรรมที่อยู่ในบัญชีนวัตกรรมไทยมาตั้งแต่ปี 2558 ต่อมาจึงมีการออกพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 เพื่อให้หน่วยงานของรัฐดำเนินการได้อย่างถูกต้อง ซึ่งพระราชบัญญัติฉบับดังกล่าวใช้บังคับกับส่วนราชการ หน่วยงานของรัฐ รวมถึงมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ แต่การวิจัยและพัฒนาของสถาบันอุดมศึกษาจำเป็นต้องซื้อหรือจ้างพัสดุที่จำเป็นและมีลักษณะเฉพาะตามวัตถุประสงค์และข้อกำหนดในโครงการวิจัยและพัฒนา หรือโครงการบริการวิชาการ ซึ่งการดำเนินการตามพระราชบัญญัติดังกล่าวอาจยังไม่ยืดหยุ่นเพียงพอ มาตรา 7 (3) แห่งพระราชบัญญัติฯ และ มาตรา 19 แห่งพระราชบัญญัติการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ การวิจัยและนวัตกรรม พ.ศ. 2562 จึงกำหนดยกเว้นให้ออกประกาศเป็นการเฉพาะเพื่อใช้สำหรับการวิจัยและพัฒนาและการบริการทางวิชาการของสถาบันอุดมศึกษา
กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) โดย สำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (สอวช.) และกรมบัญชีกลาง กระทรวงการคลัง ได้ดำเนินการร่วมกัน โดยออกประกาศคณะกรรมการนโยบายการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ เรื่อง หลักเกณฑ์การจัดซื้อจัดจ้างเพื่อการวิจัยและพัฒนา และเพื่อการให้บริการทางวิชาการของสถาบันอุดมศึกษา ที่ไม่สามารถดำเนินการตามพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 กรณีสถาบันอุดมศึกษาในระบบวิจัยและนวัตกรรม ซึ่งลงประกาศในราชกิจจานุเบกษาและมีผลใช้บังคับ เมื่อวันที่ 27 ตุลาคม 2566
ประกาศฉบับนี้จะช่วยปลดล็อกข้อจำกัดในการจัดซื้อจัดจ้างพัสดุของสถาบันอุดมศึกษาให้เหมาะสมกับการดำเนินงานตามโครงการวิจัยพัฒนาและโครงการบริการทางวิชาการ โดยปรับปรุงวงเงินและวิธีการซื้อหรือจ้างพัสดุ ปรับปรุงวงเงินสำหรับการซื้อหรือจ้างโดยวิธีเฉพาะเจาะจง ปรับปรุงข้อกำหนดเรื่องการจ่ายเงินค่าพัสดุล่วงหน้า การจัดซื้อจัดจ้างพัสดุจากต่างประเทศ การโอนพัสดุให้หน่วยงานภาคเอกชนตามข้อตกลงความร่วมมือหรือสัญญาได้ รวมถึงการแบ่งซื้อพัสดุที่เสื่อมสภาพง่ายให้เหมาะสมกับการทำวิจัยและพัฒนา เพื่อให้เกิดกลไกการบริหารจัดการพัสดุด้านการวิจัย การบริการวิชาการ และการสร้างนวัตกรรมอย่างเป็นระบบ ส่งเสริมและต่อยอดการวิจัยและพัฒนานวัตกรรมของสถาบันอุดมศึกษาให้เป็นไปตามยุทธศาสตร์และแผนของประเทศ เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศด้านการวิจัยและนวัตกรรม และส่งเสริมระบบนิเวศนวัตกรรมให้เกิดการนำผลงานวิจัยและนวัตกรรมไปใช้ให้เกิดมูลค่าทางเศรษฐกิจและสังคมต่อไป
Download: พระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560
Download: รายงานฉบับสมบูรณ์ “การจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ เพื่อสนับสนุนนวัตกรรม ผ่านมาตรการบัญชีนวัตกรรมไทย”
อ่านรายละเอียดเพิ่มได้ที่ : https://www.nxpo.or.th/th/20586/ https://www.nxpo.or.th/th/24332/
